Sujeverje i neznanje najčešći su razlog ugrožavanja populacija mnogih životinjskih vrsta. Ako po strani ostavimo neznanje zbog kojeg stradaju brojni predatori, koji su veoma bitni u lancu ishrane i ekološkoj ravnoteži, onda su zbog sujeverja najčešće na tapetu sove.
Zbog toga što su noćne ptice i specifičnog oglašavanja, hukanja, kod nekih vrsta i prodornog „vrištanja“, ove ptice se po narodnom verovanju vezuju za smrt, odnosno kao ptice zloslutnice koje najavljuju umiranje, zbog čega su proganjane na razne načine od teranja i uznemiravanja do pucanja vatrenim oružjem i trovanja.
Ipak, njihova korist za ljude i poljiprivredu od neprocenjivog je značaja –
Sove su još od najranijih vremena istovremeno bile i simbol mudrosti, pa su se tako nalazile i na aversima antičkog kovanog novca Atine, čija je zaštitnica bila boginja rata i mudrosti.
Utina ili mala ušara jedna je od deset vrsta sova, koliko ih živi u Srbiji. Sa dolaskom hladnih dana utine se grupišu (uglavnom) u parkovima gde provode zimu. Dan provode odmarajući se u krošnjama četinara, dok su noću aktivne i love. U pitanju je sova srednje veličine (dužina 35cm, raspon krila 100cm) sa izraženim uškama na glavi, zbog čega je i dobila ime. Najveće zimovalište utina nalazi se u Kikindi gde svake godine zimuje i preko 700 jedinki ove vrste, što predstavlja svetski rekord.
A šta je to što ove sove čini toliko korisnim?
Glavna hrana utina su miševi, voluharice, pacovi i drugi mali sisari. Tokom noći, svaka utina pojede prosečno tri glodara. Procenjuje se da u celoj Vojvodini utine tokom zime pojedu oko 15 miliona glodara, koji bi pojeli ili zagadili hranu u vrednosti od nekoliko desetina miliona dinara! Ne treba zaboraviti da na ovaj način utine sprečavaju i širenje mnogih zaraznih bolesti koje prenose glodari.
Utina i sve ostale vrste sova strogo su zaštićene vrste, te je zakonom zabranjeno njihovo ubijanje, proganjanje, hvatanje, uznemiravanje i uništavanje staništa. Ipak, ovi zakoni krše se od strane neupućenih i nesavesnih građana. Jedna od najozbiljnijih pretnji za utine je seča stabala na kojima zimuju.
Pored utine (Asio otus) u Srbiji se može naći još devet vrsta sova:
Buljina (Bubo bubo), dugorepa ili uralska sova (Strix uralensis), šumska sova (Stric aluco), ritska sova (Asio flammeus), kukuvija (Tyto alba), kukumavka (Athene noctua), ćuk (Otus scops), gaćasta kukumavka (Aegolius funereus) i mala sova (Glaucidium passerinum). Neke od ovih vrsta su vrlo retke i mogu se naći na samo par lokaliteta u Srbiji.
Preuzeto sa: Južni Banat
