U srpskoj istoriji bilo je mnogo vladara koji su svojim karakterom plenili i ponosno stajali na čelu srpskog naroda. Međutim, jedan od njih se posebno ističe svojom harizmom, skromnošću i ljubavlju prema Srbiji i srpskom rodu – kralj Petar I Karađorđević.
Nakon majskog prevrata kada su pogubljeni kralj Aleksandar i kraljica Draga (Mašin) Obrenović formirana je nova vlada, čiji je sastav bio potpuno isti, počev od predsednika Jovana Avakumovića, pa do ostalih ministara. Prvi potez nove – stare vlade je bio da se sazove raspuštena Narodna skupština.
Skupština se prvi put sastala 15. juna 1903. godine u balskoj dvorani novog dvora i tačno u 12 časova jednoglasno (158 glasova) vraća na snagu Ustav iz 1888. godine. Takođe, biraju i novog kralja, kralja Petra I Karađorđevića.
„Prva reč, koju Narodnom predstavništvu potreseno mi srpsko srce upućuje neka bude Zavet moj da ću, do veka, biti prvi zaštitnik narodnih sloboda i najrevnosniji čuvar prava Narodnog predstavništva“ – bile su ovo prve reči koje je novi kralj Petar uputio skupštini kada je obavešten da je biran za kralja.
Zabeleženo je da su svi evropski dvorovi čestitali knezu Petru uspon na kraljevski presto.
U trenutku kada stupa na presto kralj Petar ima šezdesetak godina. Pod pritiskom zbog ubistva kralja Aleksandra i kraljice Drage, kralj izuzetno oprezno pristupa svemu što radi i ne odupire se težnjama stranaka da ga stave u okvire Ustava.
Redovno prisustvuje sednicama Vlade, gde pokazuje mudrost i taktičnost, spremno prihvatajući tuđe argumente.
Kralj Petar je dosta toga izmenio na dvoru, odbio je da ga u šetnji kroz grad prati počasna straža sastavljena od četvorice vojnika. Ostaće zapamćena sledeća anegdota:
„Četiri čoveka da besposliče dok se ja vozim. Ne, ne, to mora prestati. Neka svako vrši svoj posao, a kočijaš i sam zna gde treba da tera.“
Naredio je u kuhinji da se spremaju samo srpska jela, to je bilo malo čudno za prinčeve Đorđa i Aleksandra, koji su odrasli u inostranstvu na francuskoj i ruskoj kuhinji. Kralj Petar je posebno voleo zaprženi pasulj sa slaninom i mesom, a uz njega obavezno idu kiseli krastavci i paprika.
Ivan Meštrović, čuveni vajar, opisao je sastanak sa kraljem Petrom:
„Kralj Petar me je primio bez ikakvog ceremonijala, vrlo ljubazno i nenamješteno srdačno. Bio je jednostavan i miran, čovjek kojemu se iz svake geste i riječi razabiralo iskreno demokratsko uvjerenje, tako da sam se u dodiru s njime osjećao potpuno slobodan. Osim toga, bio mi je i kao tip, fizionomijom, nekako familijaran i kao neki čovjek iz mog kraja, kao da si nekog starijeg Zagorca presvukao u uniformu.“
Kralj Petar je voleo da šeta pešice kroz Beograd, tu je zalazio na razne strane, po pijacama i periferiji grada. Retko bi ga ko poznao tako da je imao mnoge razgovore koje su ušle u anegdote. Zbog svoje prisnosti sa narodom, posebno u ratnim godinama koje su dolazile, zaradio je nadimak „Čika Pera“.
Vladavinu kralja Petra obeležila su dva balkanska i Prvi svetski rat iz kojih je Srbija izašla kao pobednik ali uz velika stradanja i stravičnu golgotu kroz koju je prošla srpska vojska. Kralj Petar je sve vreme bio uz srpsku vojsku, na prvim linijama fronta u rovovima.
Preminuo je 16. avgusta 1921. u Beogradu.
Kralj Petar je umro je kao što je i živeo, skromno na starom vojničkom gvozdenom krevetu.
Sahranjen je svojoj zadužbini na Oplencu preko puta svog dede Vožda Karađorđa.
(Nedeljnik)
