Verovatno vam je bar jednom na pamet palo pitanje zašto se Nova godina uopšte slavi? Prelazak sa starog kalendara na novi i nije nešto od čega bi svi ljudi na svetu pravili događaj godine.
Reč je o fenomenu koji su izmislili ljudi. U svim kulturama koje koriste godišnje kalendare dolazak nove godine se proslavlja kao praznik smene doba – odlazak starog i početak novog perioda. Ipak, 1. januar kao dan kada počinje nova kalendarska godina nije oduvek bio ustaljen, a mnoge kulture su smenu doba obeležavale u proleće ili čak u jesen.
U drevnom Egiptu prvi dan godine bio je 20. jul i slavio se svečanostima u čast boginje Izide. Za Vavilonce, Persijance i Kineze Nova godina je bila praznik podmlađenog, prolećnog Sunca, a i kod starih Grka je početak godine bio vezan za Sunčevo kretanje.
Po nekim mišljenjima prvi koji su slavili Novu godinu bili su Kinezi. Drugi pak misle da su to bili stari Germani ili Rimljani. U antičkom Rimu dolazak nove godine prvo se proslavljao 1. marta, negde oko prolećne ravnodnevnice, jer se tada priroda budila, a dani postajali duži od noći. Od 153. godine stare ere Rimljani su proslavu premestili na 1. januar.
Bio je to praznik sveopšteg veselja – čestitalo se, delili su se pokloni i priređivale raskalašne bahanalije u čast boga Janusa. Rimljani su novu godinu slavili kao simbol početka novog života i novih nada za budućnost, a to značenje se zadržalo sve do današnjih dana.
Hrišćanstvo je zaziralo od slavljenja Nove godine, a evo i zašto!
Stari Germani su dolazak nove godine povezali sa radovima u polju. Kako zima u njihovim krajevima počinje sredinom novembra, oni bi tada završavali žetvu, okupljali se i veselili slaveći dobru godinu i predstojeći odmor.
Svi ovi običaji, u osnovi paganski, postojali su u Evropi mnogo pre dolaska hrišćanstva. Ova religija dugo je zazirala od slavljenja nove godine 1. januara jer su crkvene glavešine u tome videle ostatke starih verovanja. Tokom dobrog dela srednjeg veka za početak godine uzimao se najradosniji hrišćanski praznik – Božić.
Tek od 12. veka i crkva polako prihvata 1. januar kao prvi dan nove godine.
Ipak, pitanje kada počinje sledeća godina zapravo ni danas nije rešeno na svetskom nivou.
Većina razvijenih zemalja je prihvatila računanje vremena po gregorijanskom kalendaru i početak nove godine računa od 1. januara, ali Jevreji slave 6. septembra, Kinezi krajem januara ili početkom februara, dok Indijci imaju čak nekoliko Novih godina.
I u Srbiji Novu godinu već tradicionalno dočekujemo i 31. decembra i 13. januara, za one koji se drže “starog” julijanskog kalendara.
Na kraju, nije ni bitno kad “čekate” Novu godinu. U skladu sa onim u šta su verovali i stari Rimljani, važno je da u nju uđete sa novim nadama i planovima za budućnost, a da te želje uputite i onima koje volite i do kojima vam je stalo. I ostalo će sve doći na svoje mesto!
