Često u društvu možemo čuti da se za nekoga kaže da je “pijan kao majka” ili da se “napio kao majka”. Ako ste se pitali zašto baš kao majka i odakle ovaj izraz potiče, nudimo vam fenomenalna objašnjenja ovog izraza.
Za tumačenje izraza “pijan kao majka” stručnjaci iljubitelji dobre kapljice nemaju baš isto rešenje. I dok ovi drugi tvrde da je to nastalo menjanjem izraza “dobar kao majka”, drugačije i možda logičnije rešenje daje profesor Berislav Berić, šef GAK u Novom Sadu.
U Šipkinoj knjizi “Zašto se kaže” Berislav navodi:
U vreme kada su se žene porađale po kućama, bez stručne pomoći, u slučajevima kada je dolazilo do zastoja porođaja, ili ako je porođaj bio veoma bolan, babice su davale porodiljama da piju alkohol, i to po mogućnosti što jaču rakiju, da bi one na taj način bile obezboljene. To narodno iskustvo ima svoju osnovu i u medicini. Utvrđeno je, naime, da određene (ne prevelike) količine alkohola u toku porođaja dovode do popuštanja grčeva materice i opuštanja mišića. Na taj se način zaista olakšava porođaj. Čak i radi predupređivanja pobačaja svojevremeno su davane ženama manje količine konjaka ili vinjaka da bi se sprečilo grčenje materice, što je jedan od znakova pretećeg pobačaja. Tako se postupalo i u našim zdravstvenim ustanovama, a na Zapadu, naročito u Skandinaviji, to je bila redovna praksa. Sve to, dakle, ima svoje opravdanje i, da kažemo, logično objašnjenje. Na taj način je, onda, nastao i izraz “pijan kao majka”, jer su žene u porodu stvarno napijane, one su bile pijane.
Pored medicinskog tumačenja, postoji i lingvističko u kome se “pijan kao majka” dovodi u vezu sa širim izrazom “pijan kao majka zemlja”.
Dr Dragana Mršević Radović, koja je dugo radila kao profesor na Filološkom fakultetu u Beogradu, gde je pored mnogih predmeta predavala i izučavala Frazeologiju, oslanja se na istraživanja profesora Nikite Tolstija, slavnog ruskog lingviste i pojašnjava ovo slovensko poređenje natapanjem.
Kod primitivnih naroda postoji verovanje da je majka zemlja sveopšta majka – majka roditeljka, praroditeljka celog živog sveta. Da bi mogla da ispuni tu svoju primarnu funkciju, funkciju reprodukcije, majka zemlja mora da bude obilato natopljena vlagom, kišom. Kiša dolazi s neba kao nebeski, božanski dar. Svakog prolećnog ciklusa, obilno natopljena prolećnim vodama, zemlja postaje natopljena, napo-jena ili – “pijana” majka zemlja. Otuda pridev pijan u našem poređenju “pijan kao majka zemlja” ima, u stvari, značenje: “natopljen”, “napit”.
(Dnevno/Opanak.net)
