Crkva brvnara u Gložanima jednistvena atrakcija Resavske Svete gore

0
1730
Crkva brvnara u celu Gložane, opština Svilajnac

Iako postoje zapisi da su crkve brvnare podizane još u srednjem veku za vreme vladavine Nemanjića, nijedna do danas nije sačuvana.
Tek kasije, za vreme vladavine Turaka na ovim prostorima, obnavlja se građenje crkava brvnara.

Crkve od drveta često su bile podizane u selima, na skrovitim mestima, u gustoj šumi.

Drvne građe je uglavnom bilo svuda, a izgradnja crkvice od drveta nije iziskivala posebnu veštinu, jer je bila veoma slična kući za stanovanje koje su tada bile građene od drveta.

Isto tako crkve -brvanare su se za kratko vreme lako mogle, u slučaju potrebe, premestiti sa jednog na drugo skrovitije mesto.

U vreme Karađorđa, vođe Pvog srpskog ustanka, između 1800. i 1813. godine, uglavnom su obnavljane starije crkave- brvnare, ali su u manjem broju podizane i nove. Nakon sloma Prvog srpskog ustanka ponovo su paljene i rušene. Međutim, posle velikog uspeha Drugog srpskog ustanka, za vreme vladavine kneza Miloša Obrenovića od 1815. do 1839. godine, u značajnoj meri započela je obnova i izgradnja ovih crkava. U tom periodu podignuto i obnovljeno više od 70 hramova od drveta. Posle prve vladavine kneza Miloša gradnja crkava- brvnara jenjava, a primat preuzimaju zidane građevine.
U Srbiji je danas sačuvano oko 50 crkava- brvnara.

U kraljevačkoj opštini ih ima šest, a sačuvale su se i okolini Požege, Kosjerića u zapadnoj Srbiji, ali i u okolini Smederava i u Timočkom kraju.

Resavska Sveta gora jedna je od najposećenijih destinacija u Svilajncu zbog mnoštva srednjevekovnih manastira koji svedoče o izrazitoj duhovnosti na ovom prostoru vekovima unazad.

Posebnu pažnju u Resavskoj Svetoj gori privlači crkva brvnara iz 17. veka.

U crkvenoj porti u selu Gložane nalazi se najstarija očuvana Crkva polubrvnara u Resavi zajedno sa novom crkvom izgrađenom 1937. godine. Obe su posvećene Svetom Nikoli. Datira još iz 1724. godine i smatra se da je ktitor bio Miljko Resavac. Polubrvnara je rušena i ponovo podignuta 1820. godine na ostacima crkve spaljene u doba Turaka.

Podigao ju je Milisav Zdravković. Arhitektonska vrednost crkve je velika jer pripada tipu većih crkava ove vrste, a neki od njenih oblika mogu se meriti sa najuspešnijim ostvarenjima brvnarskog načina gradnje. Deo je građen od drveta, a deo od zemlje. Ikonostas i ikone datiraju iz perioda gradnje crkve i predstavljaju posebnu vrednost, a slikao ih je malo poznati slikar Kostadin. Interesantno je da se sve ikone mogu skidati sa zidova i tako sačuvati od svakojakih neprilika. Crkva brvnara je dragulj Resave i smatra se jednom od tri najstarije parohijske crkve u Srbiji.

OPANAK

POSTAVI ODGOVOR

molimo unesite svoj komentar!
ovdje unesite svoje ime