Spomen kuća vojvode Stevana Sinđelića atraktivno mesto za mnoge turiste i posetioce Svilajnca

0
3159

U selu Grabovcu postoji spomen kuća srpskog vojvode Stevana Sinđelića, a u njegovom rodnom selu Vojski podignuta mu je bista. Rođen je 1770. godine, a kada je Stevan napunio 10 godina majka ga je dala da čobanuje resavskom knezu Petru Jakovljeviću, za koga Vuk Karadžić kaže da je ” najmudrija glava Srbije”.

Stevan je završio crkvenu školu u Miljkovom manastiru i postao najbolji knežev momak. Sa Voždom Karađorđem upoznao se preko kneza Petra kod koga je Karađorđe često dolazio na dogovore. Stevan je veći deo života proveo u Grabovcu gde je i kuću napravio . Tamošnji seljaci su ga prozvali Sinđeliđem, po imenu majke Sinđelije.

Stevan Sinđelić

Kao momak resavskog kneza Petra iz Gložana on se više puta sukobio sa Turcima, u Kočinoj krajini bio je Petrov buljubaša, a resavski knez je postao 1804. godine i prvi se, sa svojim Resavcima, pridružio Karađorđevom pozivu. Istakao se u borbama sa Turcima na Jasenjaru, na Ivankovcu, kod Deligrada.

Na Svetu Trojicu 1809. godine, na Čegru kod Niša ustanicima je komandovao vojvoda Stevan Sinđelić . Protiv 3000 Srba borilo se čak 70 hiljada Turaka. U poslednjem, najsilovitijem napadu, Turci uspeše da provale šanac Resavaca, nasta strašan pokolj i, pošto pomoć od ostalih šančeva nije stizala, a u šancu je ostalo jedva oko stotinu ustanika, Stevan Sinđelić reši da Turcima nanese što više gubitaka.

U trenutku trgnu kuburu i zapali barut u podzemnom skladištu. Nastade strahovita eksplozija a Čegarska bitka osta u srpskoj istoriji kao legendarna. U njoj je stradalo oko 3000 Srba i 10 hiljada Turaka. Od glava izginulih Srba Turci su, iz osvete, kraj Niša sazidali Ćele kulu koja predstavlja jedinstven spomenik u svetu.

Foto: Opština Svilajnac, kuća Stevana Sinđelića

Etnološki kompleks vojvode Stevana Sinđelića u selu Grabovcu, sastavljen od kuće, sobrašice, trpezara, spomen kapele i drvene zvonare, proglašen je spomenikom kulture. Restauracijom je dobijen i kulturno-turistički značajan objekat a u ranijoj kući gotovo da nije bilo sačuvanog komada nameštaja ili drugih muzejskih rekvizita.

Zahvaljujući etnologu Ružici Rajklović – Sibinović tada je kompletirana cela muzejska postavka. Čak je napravljena i kopija vojvodine kolevke, po uzoru na originalnu koja se nalazi u niškom muzeju. Kompleks je otvoren 1989. godine.

Sinđelićevi dani

Jedna od vodećih manifestacija koja se organizuje u Svilajncu su „Sinđelićevi dani“. Oni se svake godine organizuju krajem maja i to u spomen resavskom junaku i vojvodi Stevanu Sinđeliću i njegovim saborcima koji su tragično stradali u bitci na Čegru. Program manifestacije traje od sedam do deset dana gde posetioci mogu uživati u različitim oblicima kulturnog stvaralaštva, koji se održavaju u zgradi Centra za kulturu održava na Trgu Stevana Sinđelića, u rodnoj kući Stevana Sinđelića u Grabovcu, Miljkovom manastiru i ispred crkve brvnare u Gložanu. Uspomenu na velikog srpskog vojvodu Stevana Sinđelića i danas čuva selo Grabovac odakle je on 1809. krenuo u boj na Čegru.

foto: Centar za kulturu Svilajnac, Sinđelićevi dani

Živopisali sebe

U Grabovcu, kraj kuće Stevana Sinđelića, izgrađena je nova crkva a na jednoj od povećih fresaka našli su se naslikani potomci ovog vojskovođe. Na fresci su portreti deset članova porodice Sinđelić u čamcu, kojim upravlja sveti Nikola lično.

Freska se nalazi uz sam ikonostas, suprotno vekovnim kanonima, kaže se u saopštenju kragujevačkog zavoda za zaštitu spomenika.

POSTAVI ODGOVOR

molimo unesite svoj komentar!
ovdje unesite svoje ime